Contoh Tuladha Tembang Pucung Lan Batangane 2022

Tuladha Tembang Pucung Lan Batangane

13 Contoh Tuladha Tembang Pucung Lan Batangane 2022. Cangkriman tembang lagu bapak pucung. Tembang pucung merupakan salah satu dari 11 macapat. Sedangkan macapat merupakan salah satu puisi (geguritan) tradisional jawa.

Setiap macam macapat mewakili proses atau tahapan kehidupan manusia. Adapun tembang pucung sendiri mewakili fase terakhir dari kehidupan manusia.

Paugeran Macapat

Dalam pembentukan puisi tradisional jawa, ada patokan atau aturan susunan (paugeran) sendiri sendiri. Paugeran macapat terdiri dari

  • Jumlah baris tiap bait (guru gatra)
  • Jumlah suku kata tiap baris (guru wilangan)
  • Bunyi akhir suku kata terakhir tiap baris (guru lagu)

Paugeran Tembang Pucung

Pucung memiliki paugeran sebagai berikut:

  • Guru gatra = 4
  • Guru wilangan = 12, 6, 8, 12
  • Guru lagu = u, a, i, a

13 Contoh Tuladha Tembang Pucung Lan Batangane

Pucung adalah nama biji kepayang, yang dalam bahasa latin disebut Pengium edule. Dalam Serat Purwaukara, Pucung berarti kudhuping gegodhongan ( kuncup dedaunan ) yang biasanya tampak segar. Ucapan cung dalam Pucung cenderung mengacu pada hal-hal yang bersifat lucu, yang menimbulkan kesegaran, misalnya kucung dan kacung. Sehingga tembang Pucung berwatak atau biasa digunakan dalam suasana santai. Pucung memiliki watak jenaka atau lucu, namun masih diselipi nasehat kehidupan.

1. Bapak pucung amung sirah lawan gembung
Pada dikunjara
Mati sajroning ngaurip
Mijil baka si pucing dadi dahana

Batangane: penthol korek

2. Bapak pucung bunder bunder saka pohung
Isi gula jawa
Dipangan sajak mirasa
Mung ing jawa panganan iki lang ana

Batangane: jemblem

3. Bapak pucung renteng-renteng kaya kalung
Dawa kaya ula
Pencokanmu wesi miring
Sing disaba si pucung mung turut kutha

Batangane: sepur

4. Bapak Pucung dudu watu dudu gunung
Sabane ing sebrang
Titihane sri Bupati
Yen lumaku si pucung lembehan grana

Batangane: gajah

5. Bapak pucung bisa nggereng bisa mbengung
Ngambah jumantara
Kayu manuk rajawali
Wira-wiri nggawa barang lan manungsa

Batangane: montor mabur (pesawat terbang)

6. Namung tutuk Lan netra kalih kadulu
Yen pinet kang karya
Sinuduk netrane kalih;
Yeku saratira bangkit ngemah-ngemah

Batangane: gunting

7. Bapak pocung tanpa untu darbe siyung.
Badanira panjang.
Tutukira pan pesagi.
Dina- dina pocung nedha buntutira.

Batangane: Setut

8. Bapak pocung isih enom klambi gadhung.
Yen wes rada tuwa.
Si pocung klambine kuning.
Tuwa pisan si pocung klambine abang.

Batangane: Mlinjo

9. Bapak pucung rodho papat bisa mbengung
Wujud kothak dawa
Nguntal barang sakabehing
Yen wes nggereng banjur lunga tanpa kandha

Batangane: Trek

10. Bapak pucung anane ing tanah kudus
Pinter nyimpen toya
Mangka tumpakani jalmi
Mbrenjul suku panjang gulu dawa

Batangane: onta

11. Bapak pucung tanpa untu darbe siung
Badan ira panjang
Tutuk ira panpesagi
Dina dina si pucung mangan buntut ira

Batangane: sabuk

12. Bapak pucung Cangkemu madhep mandhuwur
Sabamu ing sendhang
Pencaanmu lambung kering
Prapteng wisma sipucung mutah guwaya

Batangane: klenthing

13. Bapak pucung mlungker mlungker dudu kalung
Manggonmu neng tangan
Jarum mlaku rino wengi
Ngembrug wektu si pucung kagunan guna

Batangane: jam tangan

Contoh soal Basa Jawa tentang tembang macapat

Sebutna paugerane tembang macapat lan terangna?

Wangsulan:

Paugerane tembang macapat yaiku:

  • Guru gatra, yaiku cacahing gatra/larikan saben sapada ing tembang macapat.
  • Guru lagu, yaiku tibaning swara ing pungkasaning gatra (nyuwara vokal).
  • Guru wilangan, yaiku cacahing wanda/suku  kata saben sagatra ing tembang macapat.